Gezamenlijke rekening
Laatst bijgewerkt op: 03 april 2025 | Leestijd: 9 minuten
Een gezamenlijke rekening is een handige oplossing voor mensen die samen kosten delen, zoals partners, familieleden of vrienden. Deze rekening, ook wel een ‘en/of-rekening’ genoemd, kan door meerdere personen beheerd worden. Elke rekeninghouder kan zelfstandig geld storten, opnemen en betalingen doen zonder toestemming van de andere rekeninghouder(s). In deze tekst lees je alles over de voordelen, nadelen, belastingregels en hoe een gezamenlijke rekening werkt.
Wat is een gezamenlijke rekening?
Een gezamenlijke rekening kan een betaal- of spaarrekening zijn waarop minimaal twee personen toegang hebben. Elke rekeninghouder heeft volledige controle over het saldo en kan zonder toestemming van de ander betalingen doen, geld opnemen of storten. Dit biedt veel gemak, maar ook risico’s, omdat de bank niet ingrijpt als één van de rekeninghouders bijvoorbeeld de rekening leegmaakt.
Gezamenlijke rekening: wel eigen geld
Als de rekeninghouders geen huwelijk of geregistreerd partnerschap hebben, blijft het geld dat op de gezamenlijke rekening wordt gestort formeel eigendom van degene die het geld heeft ingelegd. Dit betekent dat als twee partners hun salaris op de gezamenlijke rekening storten, het salaris van iedere partner juridisch gezien zijn of haar eigendom blijft.
Voor wie is een gezamenlijke rekening geschikt?
Een gezamenlijke rekening is handig voor allerlei situaties waarbij mensen gezamenlijke kosten willen delen, zoals:
- Partners die samenwonen: Voor het delen van kosten zoals huur, boodschappen en vaste lasten.
- Vrienden of huisgenoten: Om gezamenlijk de kosten van bijvoorbeeld huur en nutsvoorzieningen te betalen.
- Familieleden: Bijvoorbeeld een ouder en een volwassen kind om gezamenlijke bankzaken te regelen.
- Sparen met meerdere personen: Het is ook mogelijk om samen geld te sparen voor een specifiek doel, zoals een vakantie of aankoop.
Hoe werkt een gezamenlijke rekening?
Bij een gezamenlijke rekening kunnen alle rekeninghouders zelfstandig betalingen doen, geld opnemen en storten zonder goedkeuring van de ander. De rekening wordt vaak gebruikt voor gezamenlijke kosten, zoals huur, boodschappen of rekeningen.
Een belangrijk kenmerk van de en/of-rekening is dat beide (of alle) rekeninghouders volledig verantwoordelijk zijn voor de rekening en het saldo daarop. Dit betekent dat:
- Beide rekeninghouders toegang hebben tot het volledige saldo.
- De rekeninghouders zelf kunnen bepalen hoe het geld wordt besteed.
- De bank geen enkele rol speelt in de controle over wie welke bedragen opneemt of stort.
Verschil met een en/en-rekening
Naast de en/of-rekening is er ook de en/en-rekening, waarbij voor elke transactie toestemming van beide rekeninghouders nodig is. Dit type rekening wordt minder vaak gebruikt, omdat het veel minder flexibel is. Bij elke transactie moet expliciete goedkeuring van alle rekeninghouders gegeven worden.
Gezamenlijke rekening en partners
Het meest voorkomende gebruik van een gezamenlijke rekening is tussen partners, maar het wettelijke kader verschilt afhankelijk van hun burgerlijke staat:
- Getrouwd of geregistreerd partnerschap: Sinds 1 januari 2018 trouwt iedereen in beperkte gemeenschap van goederen. Dat betekent dat bezittingen en schulden die zijn opgebouwd vóór het huwelijk, privébezit blijven. Bezittingen die tijdens het huwelijk ontstaan, worden gemeenschappelijk bezit. Hetzelfde geldt voor een geregistreerd partnerschap.
- Geen huwelijk of geregistreerd partnerschap: Voor ongehuwde partners of partners zonder geregistreerd partnerschap geldt dat geld op de gezamenlijke rekening toebehoort aan degene die het heeft gestort.
Wat is een verrekenbeding?
Een verrekenbeding is een afspraak tussen partners om inkomsten en/of vermogen te verdelen. Dit kan nuttig zijn voor ongehuwde partners of mensen zonder geregistreerd partnerschap, omdat hiermee geregeld kan worden wie welk deel van het saldo op de gezamenlijke rekening krijgt. Een notaris kan deze afspraak vastleggen.
Gezamenlijke rekening en belasting
Bij het openen van een gezamenlijke rekening moeten de rekeninghouders rekening houden met de belastingregels. Hierbij is er onderscheid tussen fiscale partners en niet-fiscale partners:
- Fiscale partners: Fiscale partners mogen zelf kiezen wie van hen het saldo van de gezamenlijke rekening opgeeft in de belastingaangifte. Dit kan voordelig zijn, omdat zij het vermogen kunnen toerekenen aan de partner die het beste gebruik kan maken van de vrijstelling in box 3.
- Niet-fiscale partners: Elk van de rekeninghouders moet zijn eigen aandeel in de gezamenlijke rekening aangeven bij de belastingaangifte. Dit kan het proces ingewikkelder maken, omdat beide rekeninghouders moeten bijhouden hoeveel zij op de rekening hebben gestort.
Gezamenlijke rekening en de Belastingdienst
Een gezamenlijke rekening valt onder de vermogensbelasting in box 3. Voor iedereen geldt een heffingsvrij vermogen, dat in 2024 € 57.000 bedraagt. Voor fiscale partners geldt een dubbele vrijstelling van € 114.000. Het deel van het saldo op de gezamenlijke rekening dat boven dit bedrag uitkomt, wordt belast.
Een gezamenlijke rekening openen
Er zijn twee manieren om een gezamenlijke rekening te openen:
- Nieuwe gezamenlijke rekening openen: Dit kan eenvoudig online of in een bankkantoor. Beide rekeninghouders moeten zich identificeren en toestemming geven.
- Bestaande rekening gezamenlijk maken: Een al bestaande rekening kan omgezet worden in een gezamenlijke rekening. Ook hierbij moeten beide rekeninghouders toestemming geven en zich identificeren.
Wat gebeurt er bij overlijden?
Als één van de rekeninghouders overlijdt, valt het deel van het saldo dat door de overledene is gestort onder de nalatenschap. De erfgenamen van de overledene moeten daarom erfbelasting betalen over dit deel van het saldo. Het is belangrijk om bij te houden wie welk bedrag op de rekening heeft gestort.
Voordelen van een gezamenlijke rekening
- Makkelijk delen van kosten: Geschikt voor vaste lasten en gezamenlijke uitgaven.
- Toegankelijkheid: Beide rekeninghouders kunnen altijd zelfstandig betalingen doen.
- Inzicht in gezamenlijke financiën: Overzicht van alle inkomsten en uitgaven.
- Bescherming onder het depositogarantiestelsel: Tot €100.000 per rekeninghouder.
Nadelen van een gezamenlijke rekening
- Verantwoordelijkheid voor schulden: Beide rekeninghouders zijn verantwoordelijk voor eventuele schulden op de rekening.
- Risico op ruzie: Vooral bij relatiebreuken kan de gezamenlijke rekening tot problemen leiden.
- Onduidelijkheid over eigendom: Het kan onduidelijk zijn welk deel van het saldo aan wie toebehoort.
- Geen toestemming nodig voor transacties: Dit kan ook een nadeel zijn als één van de rekeninghouders de rekening leegmaakt.
Veelgestelde vragen
Iedereen kan een gezamenlijke rekening openen, ongeacht de relatie met de andere rekeninghouder(s).
Bij overlijden valt het deel van het saldo dat door de overledene is gestort onder de nalatenschap.
Ja, het geld op een gezamenlijke rekening valt onder het Nederlandse depositogarantiestelsel, met een garantie van €100.000 per rekeninghouder.
Een gezamenlijke rekening kan alleen worden opgezegd als beide rekeninghouders hier toestemming voor geven.
De kosten voor een gezamenlijke rekening verschillen per bank. Het is verstandig om de verschillende opties te vergelijken voordat je een keuze maakt.
